Sera Tasarım

Seralar, optimum koşullarda tüm yıl boyunca üretimin sağlandığı ve erkenciliğin amaçlandığı bitki gelişimi ve üretimi için özel nitelikli yapılardır.

Sera yapılarında, bitki büyümesinin temel etmenleri; ışık, sıcaklık, bağıl nem ve sulamadır. Toplam güneş ışınımının görünür bölümü olan ışık, seralarda yetiştirilen bitkiler için başlıca büyüme etmenlerinden birisidir. Bu nedenle, sera tasarımında ışık geçirgenliği yüksek örtüler kullanılmaktadır.

Böylece, güneş ışınımının yeterli olmadığı mevsimlerde bitkilere yeterli düzeyde ışık ulaşır.

Güneş ışınımının fazla olduğu bölgelerde ve yetiştiricilik için özel ihtiyaçlar gereken bitkilerde bulunan seralarda, ışınımın yüksek olduğu dönemlerde gölgeleme gerekli olmaktadır.

Sıcaklık, serada optimum değerin sağlanabilmesi için ısıtma ve soğutma gereklidir. Sera örtü malzemelerinden oluşan ısı kayıpları olabildiğince düşük olmalıdır.

Sera örtü malzemelerinin, soğuk dönemlerde en düşük ısıtma gereksinimiyle birlikte aynı zamanda güneş ışınımı geçirgenliği de yüksek olmalıdır. İç ortam sıcaklığının en uygun değerden daha yüksek olması durumunda, sera içerisindeki fazla ısının, havalandırma ve yapay serinletme uygulamalarıyla uzaklaştırılması gerekir. Uygun olarak tasarlanmış bir serada, bitki gelişmesi ve tüm yıl boyunca üretim için gerekli iklim koşulları sağlanır. Önemli iklim etmenleri, en uygun değere mümkün olduğunca yakın bir değerde sürdürülür.

Bu nedenle sera tasarımında aşağıdaki etmenler önemlidir:

Işık geçirgenliği yüksek olmalıdır.
Verimli ısı tüketimi gerçekleştirilmedir.
Havalandırma etkinliği yüksek olmalıdır.
Yapısal dayanımı güçlü olmalıdır.
Mekanik davranışı iyi olmalıdır.
Tasarım ve işletme giderleri düşük olacak şekilde tasarlanmalıdır.

Seralar için başlıca tasarım ölçütleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

İklim koşulları 1) Sıcaklık, 2) Toplam güneş ışınımı, 3) Rüzgar hızı ve 4) Yağış özellikleri
Genel yapısal tasarım,
Yük özellikleri,
Bölgeye uygun yapım malzemeleri,
Uygun bitki seçimi.